İkinci çocuk, kardeş ile çocuğunuz arasındaki uyumu nasıl yakalayabilirsiniz? Bugün bu konu üzerine biraz değinmek istiyorum. Kardeşi olacağını öğrenen çocukların duygu durumu biz yetişkinlere göre daha farklı olabilir. Her çocukta durum farklı ilerleyebilir. Kimi çocuk bu durumu bir arkadaşı olacak şeklinde kavrayıp hemen durumu kabule geçer ama kimi çocukta ilginiz kendisinden uzaklaşacağını yada kendisini yetersiz hissettikleri için ebeveynlerinin yeni bir çocuk düşüncesine girdiğini algılayabilir.

Ebeveyn olarak, çocuğunuzun duygu durumunu iyi analiz etmeniz gerekmektedir. Doğru bir yaklaşım sergilemelisiniz. “Kardeş ya, doğunca alışır” mantığından uzak durmanızı öneririm. Başta da belirttiğim gibi, her çocuğun kabullenme süreci farklılık gösteriyor. İlerisi için onda travmaya sebebiyet vermemek adına, öncesinde hayvanlar üzerinden konu edilmiş hikaye kitapları ile onu bilinç olarak duyguya alıştırabilirsiniz. Eğer durum kitaplarla çözülecek gibi değilse, pedagogdan yardım almanızı tavsiye ederim.

Yaş Gruplarına Göre İletişim Şekilleri

İkinci çocuk haberini verirken, kardeşi olacak çocuğunuzun kaç yaşlarında olduğu ve gelişim seviyesini göz önünde bulundurun. Aslında hayatınızda var olan çocuğunuzu tanıyor olmanız bu durumda önemli. Yani nelere sevinir, nasıl iletişim kurduğunuzda daha anlayışlı oluyor. Hangi ses tonunuz onu sakinleştiriyor yada öfkelendiriyor. Eğer aranızdaki bağ da, ebeveyn-çocuk iletişim dilinizi biliyorsanız, bu süreçte çok işinize yarayacaktır. Ama henüz bu bağı kuramadıysanız, bu size bu bağı kurmak için fırsat olacaktır.

Çocuklarımız sadece sevdiğimiz küçük insanlar değil, onları tümü ile anlıyor ve iletişim kurabiliyor olmamız da çok kıymetli. Her zaman onunla aynı seviyeye çömelerek iletişim kurmanızı öneririm.

• 1-1.5 Yaş ve Öncesi: Bu gruptaki çocukların, kavram algısı henüz gelişmediğinden dolayı açıklama yapmanız pek doğru olmayacaktır. 1.5 yaşını geçmiş bir çocuğa da bu durumu erken anlatmaya başlamak sorun oluşturabilir.
• 2 Yaş: Bu yaş grubunda, annesinin karnı belirginleşmeye başladığında, ebeveynleri tarafından bu haber verilmelidir. Başkası tarafından duyması onun için sorun oluşturabilir. Biraz kendinizi onun yerine koyun, siz olsanız kimden duymak sizi olumsuz etkilemezdi. Burada aslında, durumu siz anlatarak ebeveyn-çocuk arasındaki güven bağını kırmamış olacaksınız. Kardeşi olacağını öğrenen çocukların en önemli kaygısı, sevilmemek. İlginin kaybolması. Özellikle tek çocuklarda bu durum daha çok yaşanabiliyor. Kıskançlık algısı oluşuyor. Bu durumda ebeveyn olarak tek bir çocuğa yönelmek yerine birlikte eşit düzeyde ilerliyor olmak önemlidir. Çocuğunuzun duygu durumunu rahatça ifade edebileceği bir ortam oluşturmalısınız. “Ne hissediyorsun? Bu hissi nasıl uzaklaştırabiliriz?” gibi soru cevap yöntemi ile onunla iletişim kurmalısınız. Kıskançlık, aşırılık boyutunda değilse, anlaşılabilir bir duygu durumudur. Burada anne baba olarak sizlerin durumu nasıl kontrol ettiğiniz ve çözüme ulaştırdığınız önemli.
• 4-6 Yaş: Bu yaş aralığındaki çocuklar da kendilerine göre farklı kıskançlık durumları sergileyebilirler. Ebeveynler ve büyük baba-anneler bu durumunu engelleyemezler elbette. Fakat, bu duygu durumunu hamilelik sürecinden başlayarak doğru bir şekilde yürütmek, ona iyi hissettirecektir. Doğumdan sonra anne normal olarak daha çok yenidoğan ile zaman geçirmek durumunda olacak. Hamilelik döneminde çocuğunuzla kimin ilgileneceğini belirleyip, hamilelik süresi boyunca sanki doğum gerçekleşmiş gibi sürece girilmeli.

Hamileliğiniz boyunca, çocuğunuzun karnınıza dokunması, ona hikaye anlatması, onunla konuşması, bebek alışverişinde onunda fikrinin alınması gibi konulara çocuğunuzu da dahil etmeniz, daha kardeşi doğmadan onunla bir bağ kurmasına olanak tanır.

Çocuğunuzla Masallar Üzerinden İletişim Kurabilirsiniz

İkinci çocuk kararınızda size destek olacak keyifli bir kitap önerisi bırakıyorum. Bu kitap; hem çocuğunuzu kardeş veya evcil dost sahiplenme durumuna alıştıracak hem de kitabın sonunda yer alan ebeveyn bölümü için sizler fayda sağlamış olacaksınız.

Kitaplar demişken, direk insan konulu, insan olarak kardeşi anlatan kitaplardan ziyade, figür olarak hayvanların çizildiği ve hikayenin olay örgüsünün onlar üzerinden geçtiği kitapları tercih edin. (Bunun sebebi, çocuklar çok zeki küçük insanlar! Sizin neden bunu yaptığınızı algılayabilir ve görüntü olarak insansı karakter çizimleri onlarda, zorunluluk hissi oluşturabilir ama hayvan karakterleri üzerinden bu durum tersini hissettirir. Daha masalsı, daha hayal kurmaya müsait bir zemin hazırlamasına yardımcı olur.)

Kitabımızın adı: Kardeşiyle Mutlu Olabilen Fare
Yazarı: Lousion Nielman & Thierry Manes
Çevirmen: Belgin Çınar
Yayın Evi: 1001 Çiçek Kitaplar

Sizlere bu önerileri yapmadan önce, kitabı okuyorum. Fayda sağlayacağına inandığım önerileri konusunu ifade ettikten sonra sizinle paylaşıyorum. Kitabı buradan aldım. Hadi biraz kitaptan bahsedelim.

Fare ailesinin öncesinde tek çocuğu varken, aralarına dahil olan küçük kardeşin büyük çocuğa hissettirdiği duygu durumundan bahsediyor. Çocuk nasıl bir süreç yaşıyor? Kardeşinin ona yaşattığı duygu durumu ne? Ailesi bu durumu nasıl yönetiyor? Aslında yukarıda sizler için bahsetmiş olduğum sürecin hikayeleştirilmiş ve görsellerle pekiştirilmiş bir hikaye örgüsü. Kitabın sonunda ise siz büyükler için bir kaç sayfa yer alıyor. Hem yetişkin hem de çocuklar için anlamlı bir kitap. Çocuğunuza okumadan önce ebeveyn olarak sizin okumanızı tavsiye ederim. Olay sarmalını kavradıktan sonra çocuğunuzla okuyabilirsiniz.

Kitabın, farklı duygu durumlarına değindiği bir serisi var. Dilerseniz onları da satın alabilirsiniz. Aslında biz yetişkinler içinde kolay anlaşılabilir keyifli bir kitap. Kendinize de sorun bakalım belki içinizdeki travmalara cevap bulursunuz. İçinizdeki çocuğun iyileşmeye ihtiyacı olabilir.

Kitabı okuduysanız ve bu süreçte sizde durumlar nasıl seyir aldı paylaşmak isterseniz, yorumda diğer okurlarında faydalanmasını sağlayabilirsiniz. Aileler hakkında yazdığım diğer yazılarıma buradan ulaşabilirsiniz.